Οι γονείς προβληματίζονται για το τί πρέπει να κάνουν ώστε το παιδί τους να αποκτήσει περισσότερη αυτοπεποίθηση, να μην ντρέπεται, να μην αγχώνεται και να πιστεύει στις δυνάμεις του. Η αυτοεκτίμηση αποτελεί βασικό κομμάτι της προσωπικότητας, διαμορφώνεται καθώς το παιδί μεγαλώνει. Δηλαδή κανείς δεν γεννιέται με χαμηλή ή υψηλή αυτοεκτίμηση.
Είναι κάτι που το παιδί αποκτά στη ζωή του, άρα μπορεί και να το αλλάξει. Οι εμπειρίες που βιώνει ένα παιδί στη σχέση του με τους γονείς, τους δασκάλους και τους συνομήλικους του θα διαμορφώσουν την εικόνα (θετική ή αρνητική) για τον εαυτό του. Θα μάθει για τον εαυτό του μέσα από τα μάτια των άλλων. Οι γονείς μεταβιβάζουν στο παιδί τις απόψεις που έχουν για αυτό όπως ότι είναι ανεξάρτητο, επιτυχημένο, ζωηρό, ή νευρικό, αργό ή ντροπαλό και το παιδί εσωτερικεύει αυτές τις αντιλήψεις στη δική του εικόνα εαυτού.
Για μια θετική και υγιή αυτοεκτίμηση χρειάζεται:
Να το αποδεχόμαστε χωρίς όρους, ως μοναδικό και διαφορετικό ον από εμάς, με τις δικές του ανάγκες, επιθυμίες και συναισθήματα. Προσπαθώντας να δημιουργήσουμε ένα άλλο παιδί σύμφωνα με τις δικές μας προσδοκίες, απορρίπτουμε τον πραγματικό του εαυτό. Αυτό δημιουργεί, εσωτερική σύγκρουση, άγχος, θυμό, θλίψη και φόβο.
Να το αγαπάμε δίχως όρια: Η Αγάπη δεν είναι υπερπροστασία. Η Αγάπη δεν έχει όρους π.χ. «θα σ’ αγαπώ, αν φας το φαγητό σου». Η Αγάπη δεν αμφισβητείται π.χ. «τώρα δεν σ’ αγαπώ». Η Αγάπη είναι τρυφερότητα, θετικά λόγια, έπαινοι, φροντίδα, αποδοχή, συγχώρεση, π.χ. «Θα σ’ αγαπώ ό,τι και να κάνεις, όπως και να είσαι»
Να τονίζουμε τα θετικά στοιχεία του, να το επιβραβεύουμε, να το ενθαρρύνουμε.
Να δείχνουμε κατανόηση για τα σφάλματα και τις δυσκολίες του.
Να κάνουμε δραστηριότητες μαζί. Να παίρνουμε ευχαρίστηση από τη συντροφιά του.
Να αποφεύγουμε: Ταμπέλες «ανόητε, τεμπέλη, κακέ». Συγκρίσεις «Γιατί δεν μπορείς να είσαι τόσο έξυπνος όσο ο αδελφός σου; Γιατί δεν είσαι ευγενική σαν την Άννα;». Ταπεινώσεις «Δεν μπορείς να κάνεις τίποτα σωστά; Θα γίνεις ένας αποτυχημένος όταν μεγαλώσεις.» Τα λόγια πληγώνουν.
Να είμαστε ήρεμοι, φιλικοί, ήπιοι, μαλακοί, δημοκρατικοί.
Να αποδεχόμαστε τα συναισθήματά του και να του μαθαίνουμε να τα διαχειρίζεται.
Να βάζουμε όρια στη συμπεριφορά του, και να εξηγούμε τους λόγους που το κάνουμε.
Κυριακή Μηλούση
Συμβουλευτική Ψυχολόγος